Ciekawostki o cegłach. Architekci i murarze. Zabytki. Mury i cegły czyli architektura ceglana – to temat ogólnopolskiego konkursu organizowanego w Żyrardowie

Architektura ceglana

Żyrardów – miasto z czerwonej cegły, zabytki architektury ceglanej, w tym zabytki Żyrardowa, architekci i murarze. Zabytki. Mury i cegły – to tematy konkursu satyrycznego organizowanego w Żyrardowie. Przeczytaj ciekawostki o cegłach i budowaniu z cegieł.

Cegły ciekawostki

1) Cegła obok kamienia i drewna, jest najczęściej wykorzystywanym materiałem budowlanym w historii ludzkości. Jej początki sięgają starożytności, kiedy to mieszkańcy Mezopotamii, Egiptu i Babilonu wznosili swoje budowle z cegieł suszonych na słońcu. Jednak jej początki sięgają już 7 tysięcy lat p.n.e. kiedy wyrabiano ją w Jerychu i Jarmo.

2) Znacznie większą trwałość, dzięki procesowi wypalania ceramicznego cegła zyskała w połowie III tysiąclecia p.n.e. w Mezopotamii. Stosowano ją jednak tylko do budowy najważniejszych obiektów. Wypalanie było bowiem procesem bardzo kosztownym ze względu na brak materiału opałowego. Suszone i wypalane cegły wyrabiano również w Chinach i Indiach.

3) W prekolumbijskiej Ameryce wznoszono budowle głównie z cegieł suszonych. W Grecji i Rzymie również stosowano cegły suszone. W Grecji cegłę wypalaną zaczęto używać ok. IV w. p.n.e. Najpóźniej, bo w połowie I w. p.n.e. zastosowali ją Rzymianie.

4) W Europie produkcja cegieł została spopularyzowana w XI w. Wraz z narodzeniem gotyku w XIII wieku we Francji, cegła wypalana stała się najważniejszym materiałem budowlanym.

5) Ówcześni budowniczowie obok charakteru konstrukcyjnego wykorzystywali walory dekoracyjne cegły. Imponujące elewacje z cegieł powstały głównie w rejonach Europy Północnej – w północnych Niemczech, Anglii, Holandii, Belgii, oraz krajach skandynawskich.

Ciekawostki o cegłach

6) Renesans i barok sprawiły, że cegła straciła swe wartości dekoracyjne, stając się wyłącznie elementem konstrukcji.

7) W drugiej połowie XIX wieku produkcja cegieł rozwinęła się na masową skalę dzięki nowym wynalazkom – piecowi kręgowemu i mechanicznej prasie ceglarskiej. Zapanowała moda na surowe, nietynkowane budynki ceglane. Świadectwem tamtych czasów są budynki przemysłowe i powstające wokół nich osady fabryczne. Niektóre z nich dały początek późniejszym miastom.

8) Tak właśnie było z Żyrardowem. To niezwykłe miasto powstało z osady fabrycznej rozwijającej się wokół pierwszej na ziemiach polskich fabryki lniarskiej. Żyrardowska starówka jest przykładem idealnej XIX-wiecznej osady fabrycznej, która przetrwała niemal w pierwotnym stanie do naszych czasów. Od roku 2012 jest Pomnikiem Historii.

9) W obrębie starówki w Żyrardowie znajduje się kilkaset zabytkowych budynków. Do najważniejszych należą budynki fabryczne Starej i Nowej Przędzalni, Resursa, kantor, ochronka, szpital, magistrat i kościoły. Większość z zabytkowych budowli powstała z czerwonej radziejowickiej cegły. To stwarza niepowtarzalny klimat miasta, zwanego dawniej ,,czerwonym Żyrardowem”. Wiele budynków projektowali znakomici architekci. Jan Jakub Gay zaprojektował budynek Starej Przędzalni, Fritz Lessner kościół augsbursko-ewangelicki, Józef Pius Dziekoński żyrardowską farę, a Romuald Miller budynek drugiego dworca kolejowego.

Informacje o konkursie

Konkurs Manufaktura Satyry zorganizowało miasto Żyrardów w 2017 roku. Jednym z patronów medialnych był portal SuperPolonia.info.

Ciekawostki o cegłach – opracowanie tekstu: SuperPolonia.info