Za granicę podróżujemy z paszportem. Skąd on się wziął i dlaczego akurat tak się nazywa?

Ilekroć mamy wyruszyć gdzieś za granicę, przypominamy sobie o paszporcie. To dokument niezbędny do tego, abyśmy mogli wyjechać za granicę i podróżować po świecie. Mało kto z nas wie, kto wpadł na pomysł aby stworzyć specjalny dokument i dlaczego akurat nazywa się paszport.

Historia paszportu

1) W XV wieku angielski król Henryk V wystawiał specjalny dokument tym poddanym, którzy ruszali w zamorską podróż. Dokument potwierdzał tożsamość jego właściciela.

2) W 1669 roku francuski król Ludwik XIV wydał edykt, zabraniający poddanym opuszczania kraju. Mogli to robić jedynie ci, którzy mieli pisemne zezwolenie króla na wyjazd. A ponieważ wówczas podróżowano głównie drogą morską, na tym dokumencie był napis „Passe port” czyli „przejście przez port”. Można więc powiedzieć, że znane dziś na całym świecie słowo PASSEPORT (Paszport) zawdzięczamy Ludwikowi XIV.

3) Pierwsze regulacje prawne na szeroką skalę związane z podróżowaniem za granicę z paszportem, miały miejsce w XIX wieku. System wydawania tych dokumentów i ich rejestru wprowadziła w 1867 roku Francja, w 1873 roku Imperium Brytyjskie i Królestwo Włoch, a w 1889 roku Stany Zjednoczone.

4) Po I wojnie światowej zaostrzono przepisy paszportowe i celne w całej Europie.

5) Obecnie nie wyobrażamy sobie zagranicznych podróży bez paszportu. Wyjątkiem są obywatele państw – członków Unii Europejskiej, którzy podróżując po Unii mogą mieć ze sobą tylko dowód osobisty.

W XXI wieku coraz większe znaczenie ma system identyfikacji właściciela paszportu. Aby zmniejszyć do zera przekroczenie granicy z cudzym dokumentem, w chwili wyrabiania paszportu musimy poddać się skanowaniu linii papilarnych palców u rąk. Niektóre państwa podczas przekraczania granicy dodatkowo skanują powierzchnię rogówki oka osób przekraczających granicę.

Paszportowa ciekawostka z Belgii

6) Rodzina królewska Belgii wyjeżdżając za granicę, używa paszportów wystawionych przez belgijskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych na fikcyjne nazwiska. Nieprawdziwa tożsamość ma im zapewnić większe bezpieczeństwo. Ta tradycja sięga czasów króla Leopolda II (1835-1909). Wydawanie dokumentów z fikcyjnymi danymi przez władze Belgii wcale nie jest oszustwem. Dlaczego? Bo paszport to dokument podróży, a nie dokument tożsamości.

Paszportowe rekordy

7) Najlepszym paszportem świata jest paszport niemiecki. Właściciel tego paszportu może na jego podstawie może przekroczyć granice aż 177 państw świata. Nieco mniej państw mogą odwiedzić właściciele paszportów ze Szwecji, Włoch, Francji, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Finlandii. Tak było w 2016 r., więc obecnie dane te mogą się nieco różnić.

8) Zakon Maltański (pełna nazwa: Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników Świętego Jana z Jerozolimy, Rodos i z Malty) nie jest wprawdzie państwem, jednak wydaje swoje paszporty i są one respektowane na całym świecie. A konkretnie, w 106 krajach, z którym Zakon Maltański ma stosunki dyplomatyczne. Choć obecnie zakon liczy 13,5 tys. rycerzy, tylko niewielka część z nich (ok. 500 osób) może posługiwać się paszportem. To sprawia, że paszport Zakonu Maltańskiego jest najrzadziej używanym paszportem na świecie.

Paszporty polskie

9) Do 10 sierpnia 2012 r. polskie paszporty dla dzieci do piątego roku życia były ważne tylko przez rok. Potem to się zmieniło, gdyż zaczęto wydawać paszporty biometryczne. Obecnie ważność paszportu dla takiego dziecka wynosi 5 lat, a Polacy mający 13 a 18. lat otrzymują paszporty ważne przez 10 lat.

10) W przypadku utraty paszportu podczas pobytu za granicą, należy zgłosić to na posterunku policji. Jeśli stanie się to w kraju poza Unią Europejską, należy odwiedzić osobiście ambasadę lub konsulat Rzeczpospolitej Polskiej. Należy udowodnić swoją tożsamość (okazanie swojego innego dokumentu) i przybyć z dwoma swoimi zdjęciami. Xero utraconego paszportu (główna strona ze zdjęciem i najważniejszymi danymi) znacznie ułatwia i przyspiesza załatwienie sprawy.

Ciekawostki o paszportach: (c) SuperPolonia.info

Na górnym foto: paszport Rzeczpospolitej Polskiej – wcześniejszy i najnowszy
foto: Superpolonia.info

Zobacz też:
> Krawat, garnitur, moda męska – ciekawostki