Warszawa, Polska, świat. Ciekawostki i atrakcje
Polonia brazylijska. Informacje o Brazylijczykach polskiego pochodzenia
Według różnych źródeł, szacunkowa liczba Brazylijczyków polskiego pochodzenia wynosi od 800.000 do 3.000.000.
Pierwsze zorganizowane grupy Polaków pojawiły się w Brazylii w roku 1869. W stanach Santa Catarina i Parana, a od roku 1875 zaś zaczęli przybywać do stanu Rio Grande do Sul.
Jednak największa fala emigrantów miała dopiero nadejść. Między rokiem 1890 a 1914 do Brazylii przybyło 104.196 osób pochodzących z podzielonej Polski. Uważa się ich za wychodźców, ponieważ emigrowali do Brazylii bez polskich dokumentów.
Od samego początku polscy emigranci zakładali polskie osady, jak Nova Dantzig (dzisiejsze Cambé), organizowali się w lokalne społeczności, gdzie tworzyli szkoły, budowali kościoły. Z czasem zakładano grupy muzyczne, taneczne i teatralne. Społeczność żyła po polsku, powoli adaptując się do brazylijskości. Do roku 1938 emigranci zawierali małżeństwa głównie pomiędzy sobą. Podstawowym językiem był język polski, a polskie tradycje i styl bycia kultywowany.
W 1929 r. mieszkało w Brazylii ok. 230 tys. Polaków. Osiedlili się oni głównie w stanie Parana (120 tys.), w stanie Rio Grande do Sul (80 tys.), w stanie Santa Catarina (20 tys.) i w stanie Sao Paulo (5 tys.). Ok. 95% ogółu emigracji polskiej osiadło na roli, a pozostali reprezentowali ludność rzemieślniczo-robotniczą. Inteligencja stanowiła znikomy procent.
W 1920 r. powstał związek polskich towarzystw Kultura, a rok później utworzono związek polskich szkół katolickich Oświata. Stowarzyszenia te zorganizowały szkolnictwo polskie, liczące 113 szkół, do których uczęszczało ok. 6 tys. dzieci. Ponadto działały związki nauczycielskie, zrzeszenia rolnicze i liczne organizacje sportowe, zgrupowane w Związku Towarzystw Sportowych. Powstał bezpłatny tygodnik „Gazeta Polska„, a w okresie międzywojennym zaczęło wychodzić jeszcze kilka pism polonijnych, poświęconych głównie szerzeniu oświaty.
W 1938 roku prezydent Getúlio Vargas rozpoczął proces nacjonalizacji. Zamykane były szkoły, w których językiem wykładowym był język inny niż portugalski, zakazywano używać języków emigrantów. Spowodowało to wielkie szkody, kolejne pokolenia polskich emigrantów utraciły kontakt z Polską.
Po II wojnie światowej w Polsce spadło zainteresowanie sprawami Polonii, także brazylijskiej. W Brazylii Polska była postrzegana jako kraj zniszczony wojną, nie interesujący się diasporą. Przedstawiciele Polonii dalej tracili kontakt z Polską, zanikł zwyczaj czytania po polsku i zainteresowania biegiem wydarzeń w Polsce.
Rok 1978 przyniósł zmiany, gdyż wybór polskiego papieża odrodził w Brazylijczykach polskiego pochodzenia zainteresowanie krajem. W tym okresie powstał w Polsce związek zawodowy Solidarność, a Polska pojawiła się w mediach.
W roku 1990 powołany został Braspol – Centralna Reprezentacja Wspólnoty Brazylijsko-Polskiej w Brazylii, który ma za zadanie odrodzenie poczucia polskości w potomkach polskich emigrantów. Polskie społeczności zaczęły się organizować. Rozpoczęto promowanie odtwarzania polskich tradycji, obecnie odprawia się msze po polsku, powstają grupy taneczne i muzyczne, organizuje się spotkania pomiędzy Polakami z różnych regionów, połączone z degustacją polskich potraw.
Polonia brazylijska w SuperPolonia.info
Na zdjęciu: Plaża Copacabana w Rio de Janeiro