Muzeum Emigracji w Gdyni organizuje w USA polsko-amerykańską wystawę, która jest owocem prac artystycznych, badawczych i edukacyjnych
Oblicza Polonii: Mieszkańcy Hamtramck (Faces od the Polish Diaspora: People of Hamtramck), to ekspozycja będąca owocem prac artystycznych, badawczych i edukacyjnych artysty-fotografa Tomka Zerka oraz badaczki dr Anna Muller. Spędzili oni kilka tygodni w Hamtramck – małej miejscowości w stanie Michigan (USA), będącej enklawą Polonii, a równocześnie będące tyglem narodowości, kultur i tradycji.
Wystawa zostanie pokazana w Muzeum Historycznym Miasta Hamtramck 12 listopada 2015 r. (otwarcie o godz. 18:00), a w Muzeum Emigracji w Gdyni niedługo potem, 5 grudnia. Wernisażowi wystawy w Hamtramck będzie towarzyszył bogaty program: wykłady historyczne, prezentacje warsztaty tworzenia domowych archiwów historii mówionej, a także warsztaty familijne.
Hamtramck
Szczególna rola przypadła tu polskim emigrantom na początku XX wieku. Osada rolnicza zamieszkana w większości przez niemieckich osadników w przeciągu zaledwie dziecięciu lat (1910-1920) zamieniła się w tętniące życiem przemysłowe miasteczko. Motorem tak dynamicznego rozwoju stało się ulokowanie w mieście fabryki samochodów Braci Dodge, w której niemal wszyscy zatrudnieni robotnicy pochodzili z Polski. Przez lata Hamtramck stało się doskonałym przykładem polsko-amerykańskiej kultury. Jeszcze w latach 70. XX wieku 9 na 10 mieszkańców miasta było Polakami; dziś prawie 3,5 tysiąca osób polskiego pochodzenia, to zaledwie 14,5 procenta populacji miasta. Na ich miejsce napływają nowe grupy etniczne, w szczególności pochodzące z krajów arabskich. Położone blisko Detroit Hamtramck znalazło się w zasięgu zmian społecznych i gospodarczych, które dotknęły legendarne Motor City, gdzie załamanie przemysłu samochodowego stało się symbolem końca amerykańskiego snu. Mimo przemian ekonomicznych i demograficznych wciąż żywe są tu polskie tradycje, ulice noszą swojsko brzmiące nazwy a przestrzeń miasta budują polskie kościoły, szyldy, pomniki.
Więcej o wystawie
Wystawa „Oblicza Polonii: mieszkańcy Hamtramck” składa się z 30 wywiadów biograficznych z osobami polskiego pochodzenia oraz z kolekcji zdjęć miasta i jego mieszkańców. Opowiada o dzisiejszym Hamtramck i stawia pytania na temat dynamiki polskiej tożsamości a także ekspansji kultury arabskiej w tym prowincjonalnym, a jednocześnie wielokulturowym miasteczku.
Dr Anna Muller: – Ta Polonia jest zupełnie inna, inna np. niż Polonia w Chicago. Wspólnota Hamtramck była zbudowana przez robotników. To była bardzo biedna, słabo wykształcona społeczność, która przyczyniła się do budowania związków zawodowych w tym rejonie, budowała relacje pomiędzy pracownikami i pracodawcą, wpływała na twarz amerykańskiego kapitalizmu, w miejscu, gdzie ten kapitalizm się intensywnie rozwijał.
Autorzy ekspozycji
dr Anna Muller – doktor nauk historycznych Uniwersytetu w Bloomington, Indiana. Od 2013 pracuje jako adiunkt na Uniwersytecie Michigan-Dearborn, w nowo utworzonej katedrze Studiów Polskich oraz Polski-Amerykańskich (Padzieski Chair of Polish Studies).
Tomasz Zerek – polski fotograf, nauczyciel, kurator z Trójmiasta. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Swoje prace prezentował między innymi w Muzeum Harn w Gainesville Floryda USA, Muzeum Narodowym w Gdańsku, Galerii Fotohof Salzburg Austria, podczas Festiwalu Fotografii w Kownie (Litwa), w Muzeum Blekinge (Karlskrona w Szwecji), w Galerii Stylo (Oslo, Norwegia). Jest kierownikiem Sekcji Fotografii w Zespole Szkół Plastycznych w Gdyni.
Organizatorem projektu jest Miasto Gdynia oraz Muzeum Emigracji w Gdyni. Projekt współfinansowany jest ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej. Amerykańskimi partnerami projektu są: PIAST Institute, Biblioteka Miejska w Hamtramck oraz Muzeum Historyczne w Hamtramck.
Muzeum Emigracji znajdujące się w odrestaurowanym, zabytkowym gmachu Dworca Morskiego w Gdyni, to pierwsze w kraju muzeum poświęcone historii polskiej emigracji. Opowiada o historii polskiej emigracji od XIX wieku po dzień dzisiejszy. Znajduje się tu multimedialna ekspozycja stała, realizowany jest program działań kulturalnych, badawczych i edukacyjnych.
