K’gari, znana wcześniej jako Fraser Island, to największa piaszczysta wyspa na świecie, położona u wybrzeży Queensland w Australii. Rozciągająca się na długości 123 kilometrów i szerokości do 22 kilometrów, wyspa ta jest unikalnym cudem natury, wpisanym w 1992 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jej nazwa, pochodząca z języka ludu Butchulla, oznacza „raj”, co doskonale oddaje jej zapierające dech w piersiach krajobrazy – od rozległych plaż po bujne lasy deszczowe rosnące na piasku. Szczególną uwagę przyciąga 75 Mile Beach, ikoniczna plaża wschodniego wybrzeża, która pełni funkcję zarówno autostrady, jak i pasa startowego dla małych samolotów
Piaszczysty gigant. Największa piaszczysta wyspa
K’gari powstała przez setki tysięcy lat dzięki nagromadzaniu piasku, niesionego przez prądy oceaniczne na wulkaniczne podłoże. Wyspa, zajmująca powierzchnię 1840 kilometrów kwadratowych, jest największą strukturą piaskową na świecie, a jej wydmy osiągają wysokość nawet 244 metrów nad poziomem morza. Piasek, składający się w 98% z kwarcu, nadaje plażom wyspy charakterystyczny biały odcień, szczególnie widocznym na brzegach jeziora McKenzie, gdzie krystalicznie czysta woda kontrastuje z niemal czystą krzemionką. Procesy geologiczne na K’gari wciąż trwają – wydmy przemieszczają się z prędkością 1–2 metrów rocznie pod wpływem południowo-wschodnich wiatrów, tworząc paraboliczne formacje zwane sandblows. Jednym z przykładów jest Hammerstone Sandblow, który powoli zasypuje jezioro Wabby, tworząc niepowtarzalny krajobraz. Wyspa jest także domem dla najstarszego znanego systemu wydm, datowanego na 700 tysięcy lat, co czyni ją geologicznym skarbem o światowym znaczeniu.
75 Mile Beach. Piaszczysta autostrada
Najbardziej znaną plażą K’gari jest 75 Mile Beach, rozciągająca się na ponad 120 kilometrów wzdłuż wschodniego wybrzeża. Ta szeroka, piaszczysta przestrzeń jest oficjalnie uznawana za drogę, po której poruszają się pojazdy 4WD, a nawet małe samoloty wykorzystują ją jako pas startowy. Plaża jest dostępna tylko w określonych godzinach, zależnie od pływów, co wymaga od podróżnych znajomości rozkładu przypływów i odpływów.
Wzdłuż plaży znajdują się liczne atrakcje, takie jak wrak statku SS Maheno, który osiadł na brzegu w 1935 roku podczas cyklonu. Zardzewiała konstrukcja, częściowo pochłonięta przez piasek, jest dziś jednym z najczęściej fotografowanych miejsc na wyspie. Niedaleko znajdują się The Pinnacles, kolorowe formacje piaskowe o odcieniach czerwieni, żółci i pomarańczu, które zachwycają swoją naturalną rzeźbą. Plaża oferuje także możliwość wędkowania, z bogactwem gatunków morskich w pobliskich wodach, choć kąpiel jest ograniczona ze względu na silne prądy i obecność rekinów.
Jeziora i lasy. Niezwykłe ekosystemy wyspy
K’gari słynie nie tylko z plaż, ale także z ponad 100 jezior słodkowodnych, z których połowa to tzw. jeziora peryferyjne, unikalne dla wysp piaskowych. Jezioro McKenzie, położone 100 metrów nad poziomem morza, jest jednym z najpiękniejszych, z białymi, krzemionkowymi brzegami i turkusową wodą. Innym wyjątkowym miejscem jest jezioro Boomanjin, największe jezioro peryferyjne na świecie, o powierzchni 200 hektarów. Wody tych jezior są wyjątkowo czyste, choć niektóre, jak jezioro Wabby, mają kwaśny odczyn z powodu organicznych kwasów pochodzących z rozkładającej się roślinności.
Wyspa jest także domem dla lasów deszczowych, które w niezwykły sposób rosną na piaszczystym podłożu. W Pile Valley można podziwiać tysiącletnie drzewa satinay, a wzdłuż Wanggoolba Creek rosną największe na świecie paprocie Angiopteris evecta. Obecność grzybów mikoryzowych w piasku umożliwia roślinom pobieranie składników odżywczych, co pozwala na istnienie tak bujnej roślinności na pozornie jałowym terenie.
Historia i kultura. Dziedzictwo Butchulla
K’gari od dziesiątek tysięcy lat jest domem dla ludu Butchulla, którego kultura i tradycje są nieodłączną częścią wyspy. Nazwa K’gari pochodzi z ich opowieści o stworzeniu, w której bogini K’gari zakochała się w ziemi i postanowiła pozostać na niej na zawsze. Butchulla zamieszkiwali wyspę jeszcze przed przybyciem Europejczyków, a ich dziedzictwo jest widoczne w licznych stanowiskach archeologicznych, takich jak pozostałości obozowisk czy narzędzia.
Pierwszym Europejczykiem, który dotarł na wyspę, był kapitan James Fraser, który w 1836 roku rozbił się na pobliskiej rafie koralowej. Jego żona, Eliza Fraser, przeżyła katastrofę, a wyspa przez pewien czas nosiła nazwę Fraser Island na ich cześć. W XIX wieku Europejczycy rozpoczęli eksploatację wyspy, w tym wycinkę drewna i wydobycie piasku, które zakończono dopiero w latach 70. XX wieku dzięki protestom aktywistów. W 2023 roku oficjalnie przywrócono nazwę K’gari, oddając hołd rdzennym mieszkańcom i ich historii.
Przygoda na wyspie. Jak odkrywać K’gari
K’gari to raj dla miłośników przygód, szczególnie tych, którzy lubią jazdę 4WD. Wyspa oferuje ponad 1500 kilometrów piaszczystych szlaków, które prowadzą przez wydmy, lasy i wzdłuż wybrzeża. Dostęp do wyspy jest możliwy promem z Hervey Bay, a podróż trwa około 40 minut. Na miejscu można wynająć pojazdy 4WD lub dołączyć do zorganizowanych wycieczek, które obejmują takie atrakcje jak Champagne Pools – naturalne baseny skalne na północnym wschodzie wyspy – czy punkt widokowy Indian Head, oferujący panoramiczne widoki na Morze Koralowe. Dla pieszych przygotowano 90-kilometrową trasę Great Walk, która pozwala odkryć interior wyspy, od jezior po lasy deszczowe.
Wyspa oferuje także różnorodne opcje zakwaterowania, od kempingów po luksusowe kurorty, takie jak Kingfisher Bay Resort, który zdobył uznanie jako jedno z najlepszych miejsc dla rodzin w Australii. Niezależnie od sposobu eksploracji, K’gari pozostaje miejscem, które łączy surową przyrodę z wygodą nowoczesnego wypoczynku.
Największa piaszczysta wyspa świata: (c) SuperPolonia.info / GR
Zobacz też:
>
>
