Geopark Świętokrzyski po 4 latach zabiegania o certyfikat UNESCO, 21 kwietnia został wpisany na listę i uzyskał status światowego geoparku UNESCO, co czyni go drugim takim parkiem w Polsce (poza nim polsko-niemiecki Park Krajobrazowy Łuk Mużakowa). Na czym polega wyjątkowość tego miejsca?
Geopark Świętokrzyski – jedyne takie miejsce
Geopark zajmuje powierzchnię ponad 500 km² i mieści się na terenie 5 gmin: Kielce, Chęciny, Morawica, Sitkówka-Nowiny i Piekoszów. Już w roku 1996 znaczna część tego obszaru została objęta ochroną jako Chęcińsko-Kielecki Park Krajobrazowy, a pod obecną postacią funkcjonuje od października 2015 roku.
Na terenie parku występuje niezwykła różnorodność geologiczna, bogactwo przyrodnicze oraz dziedzictwo kulturowe. Geopark znajduje się w strefie Transeuropejskiego Szwu Tektonicznego (TESZ), czyli terenu stanowiącego granicę na styku trzech wielkich jednostek geologicznych. Góry Świętokrzyskie są jedynym obszarem strefy TESZ z odsłoniętą powierzchnią, gdzie podziwiać można skały osadowe pochodzące ze wszystkich okresów geologicznych w historii Ziemi od kambru do czwartorzędu. Geopark Świętokrzyski to również liczne pozostałości górnictwa kruszcowego i skalnego, formy skałkowe czy żyły hydrotermalne i złoża rud miedzi.
Wśród świętokrzyskiej przyrody występuje ponad 1100 gatunków roślin naczyniowych, w tym niemal 300 to gatunki chronione lub zagrożone. Przez zróżnicowanie gleb, w parku znajdują się najcenniejsze zbiorowiska leśne, jak śródlądowe bory chrobotkowe, ciepłolubne buczyny storczykowe czy górskie łąki ziołoroślowe. W Geoparku Świętokrzyskim nie brakuje również bogatej fauny, w tym licznych gatunków motyli, ptaków czy ślimaków. W przypadku zwierząt, tak jak i w przypadku roślinności, występują tutaj gatunki zagrożone i pod ochroną.
Atrakcje w Geoparku Świętokrzyskim
Niezwykła fauna i flora to nie wszystko, co Geopark Świętokrzyski może zaoferować turystom. Na jego terenie znajduje się bowiem wiele atrakcji i miejsc, gdzie turyści mogą nie tylko podziwiać, ale również poznać historię i zdobyć nieco wiedzy.
Do największych z obiektów można na pewno zaliczyć Centrum Geoedukacji w Kielcach, gdzie można zapoznać się z ekspozycją stałą, odwiedzić sale edukacyjne oraz salę wystaw czasowych. Bilety są bezpłatne, ale konieczna jest rezerwacja.
Odwiedzić można też Izbę Muzealną Górnictwa Kruszcowego w Miedziance, gdzie poznamy historię górnictwa miedziowego i obejrzymy ekspozycję charakterystycznych skał i minerałów, a także narzędzi górniczych. Wśród ciekawych miejsc w Geoparku Świętokrzyskim znajdują się także: Europejskie Centrum Edukacji Geologicznej w Chęcinach, Centrum Neandertalczyka przy Jaskini Raj, a także placówki niezwiązane ściśle z działaniem geoparku: Muzeum Wsi Kieleckiej, Centrum Nauki Leonarda da Vinci w Podzamczu Chęcińskim czy Energetyczne Centrum Nauki w Kielcach.
Certyfikat UNESCO dla świętokrzyskiego Geoparku
Geopark Świętokrzyski starał się o certyfikat od 2017 roku. Po wieloletniej procedurze, w której udział wzięły lokalne społeczności, instytucje i organizacje – udało się. Geopark Świętokrzyski został wpisany na listę UNESCO wraz z niemal 170 innymi geoparkami na terenie 44 krajów. Certyfikat został przyznany na 4 lata, a po tym czasie park przejdzie ponowną weryfikację.
Geopark Świętokrzyski – tekst: Supoerpolonia.info we współpracy z RynekPierwotny.pl
