Piece kaflowe ciekawostki z historii. Zawód zduna, stawianie pieców i kominy

15 lutego obchodzony jest Dzień Pieca. SuperPolonia.info odwiedziła niedawno Jędrzejów, gdzie w kamienicy Przypkowskich podziwialiśmy kaflowe piece. Zainspirowało to nas, jak to z nimi było na przestrzeni wieków.

Rodzinne życie wokół pieca

W dawnych polskich domach, w pokoju gdzie znajdował się największy piec, ustawiano stół, przy którym wszyscy w cieple spożywali pokarmy. Gdy do dzieci przychodziła niania, w cieple pieca opowiadała dzieciom bajki. Piec w wielu kulturach, był symbolem wszelkiego dobra. Gdy nastawał okres świąt, przy piecu rodzina ustawiała się, aby śpiewem umilić wszystkim ten wyjątkowy czas.

Piece i kominki

Piece od wieków były obiektem zachwytu. Chodzi o ich wygląd czyli piękne kafle. Mark Twain podróżując po Europie zachwycał się szwajcarskimi piecami. Zwykł mawiać, że piece w Genewie są dla niego prawdziwą inspiracją.

W południowych krajach Starego Kontynentu, w przeważającej części budowano kominki, którymi podobnie jak u nas piecami, ogrzewano pomieszczenia mieszkalne. Dużo czynników miało wpływ na wielkość, kształt i ornamentykę pieca. Te zależały przede wszystkim od zamożności właściciela pieca.

Zawód zduna i budowa pieców

Ważne były nie tylko umiejętności samego twórcy kafli, ale też umiejętności zduna, czyli rzemieślnika, który stawiał piec. Wykonanie pieca, to proces wymagający od zduna umiejętności oraz cierpliwości. Należy bowiem zestawić i dopasować kafle tak, aby połączyć ze sobą poszczególne komory zwane z języka niemieckiego, luftowymi.

Gdy wprowadzono nowy sposób nakładania na kafle glazury, piece jeszcze bardziej wypiękniały. Na początku XIX stulecia zaczęto też budować piece w opływowym kształcie. Częściej jednak piecom nadawano formę prostopadłościanu. Taki kształt dawał większą powierzchnię grzewczą, a także lepiej dał się umiejscowić w kącie pokoju.

Dodamy, że piece z kafli licowych, miały dolną część przypominającą bryłę prostopadłościanu, a część górna miała opływowy kształt.

Kominy, kozy i biesiady przy piecach

W wielu budynkach mieszkalnych, nawet w XVIII stuleciu, nie było odpowiedniej ilości kominów. Dobudowywano więc kominy zewnętrzne, przy frontowych ścianach. Piec z tak dobudowanym kominem łączono drewnianymi korytami, uszczelnionymi gliną.

W wielu domach XVIII i XIX wieku, stosowano do ogrzewania tak zwane cyganki lub kozy. Ale jedynie przy piecach kaflowych urządzano wspólne biesiady, które niejednokrotnie wieńczone były słuchaniem muzyki oraz śpiewami.

Piece kaflowe ciekawostki + górne foto: (c) Agnieszka Gałka / SuperPolonia.info

Zobacz też:
> Ciekawostki o patelniach