W Teheranie oraz w trzech innych miastach Iranu pochowano ponad 2800 Polaków, którzy wraz z armią Andersa opuścili ZSRR w 1942 roku
Po ewakuacji z ZSRR armii generała Andersa między marcem a wrześniem 1942 roku do Iranu przybyło ok. 115 tys. Polaków. Oprócz polskich żołnierzy w tej liczbie było około 25 tys. cywilów, w tym 13 tys. dzieci. Dzieci osiedlono w Isfahanie i utworzono dla nich ok. 20 polskich szkół z internatami.
Najwięcej Polaków przybyło do Teheranu. W tym czasie niemal wszędzie słychać było języki polski, a Polacy otwierali w Teheranie sklepy, kawiarnie i restauracje. Kilkaset Polek wzięło z Persami ślub i pozostało w Iranie na stałe.
Wskutek wycieńczenia i długotrwałego głodu podczas dwuletniego pobytu w Rosji, wielu Polaków chorowało na malarię, tyfus, dyzenterię i inne choroby. Dlatego wielu tu umarło i zostało pogrzebanych na cmentarzu.
Polski Cmentarz w Teheranie znajduje się we wschodniej części miasta. Jest tu pochowanych 1937 osób, w tym 409. wojskowych. Na tablicy pamiątkowej umieszczonej na dwudzielnym cokole, wyryto napis w języku polskim: Pamięci Wygnańców Polskich, którzy w drodze do ojczyzny w Bogu spoczęli na wieki. 1942-1944.
Poza Teheranem, nekropolie polskie znajdują się w Maszhadzie, Isfahanie, Bandar Anzali i Ahwazie. Łącznie na obszarze Iranu pochowano 2806. Polaków, w tym 650 wojskowych.
Adresy cmentarzy
1) CMENTARZ DULAB W TEHERANIE
Meydane Shohada, Khiabane Pirouzi, Chaharrahe Shokofeh, Chaharrahe Sheyda, Khiabane Ahmad Reza Tajeri no 284
2) CMENTARZ W MASZHADZIE
Ave. Amel, Gabrestan Arameneh
3) CMENTARZ W ISFAHANIE
Se Rahe Khiabane Nezami, Nareside be Bimarestane Alzahra
4) CMENTARZ W BANDAR ANZALI
Mantaghe Akhar Khar, Vis a Vis Golzare Shohada, Janbe Gabrestane Aramaneh
5) CMENTARZ W AHWAZIE
Markaze Shahr, Meydane Bar Frousha Sabegh, Janbe Sazmane Bargh, Gabrestane Massiyiha
Na zdjęciu: fragment polskiego cmentarza w Teheranie
foto: Wikipedia
