Zaskakujące ciekawostki o siekierach, które warto poznać
Co to jest siekiera?
Topór lub innymi słowy siekiera, to jedno z prostszych narzędzi używanych do podziału drewna na kawałki. To również broń obuchowo-sieczna, często wykorzystywana na polu walki.
Jest to najstarsze narzędzie złożone. Topór jest wykorzystywany od ponad czternastu tysięcy lat. Jest rozwinięciem prostego kija, z końcem obciążonym ostrzem. Zmieniał się często na przestrzeni czasu materiał do wykonania i zastosowanie topora, ale zasada jego działania pozostała taka sama. Początkowo wykonywany był z kamienia i rogu, potem z brązu, a na końcu ze stali.
Obecnie, często w celu ekonomicznym, wykonuje się końce siekiery ze specjalnie utwardzonej stali. Reszta obucha wykonana jest ze stali o gorszej jakości.
Ciekawostki o siekierach: Siekiera środkiem płatniczym
Siekiery z kamienia łupanego, mocowano w tak zwanym rozczepionym stylisku, obwiązywanym sznurem lub rzemieniem. Siekiery neolityczne, miały wywiercony otwór dla umocowania w nim trzonka.
Pierwsze siekiery zrobione były z brązu i był tu siekiery tulejowe. Posiadały szeroki, rurowaty otwór od strony przeciwległej do ostrza i wymagały specjalnie ukształtowanego, wygiętego prawie pod kątem prostym, styliska. Dla wzmocnienia takiej siekierki, musiała być ona przywiązywana do styliska, czemu służyły specjalne pierścienie przymocowane do niej z boków nasady. W epoce brązu siekiery stanowiły także środek płatniczy.
Siekiery o dwóch ostrzach
Siekiera składa się zwyczajowo z obucha, który posiada kształt zaostrzonego klina. Posiada ona także stylisko wykonane z twardego drewna, a wspomniany obuch z jednej strony miał ostre zakończenie. W obuchu wykonany jest otwór równoległy do ostrza, w którym jest osadzone wspomniane stylisko.
Rzadko spotyka się siekiery o dwóch ostrzach. Występowały najczęściej jako narzędzie wojenne w Skandynawii. Znane są też siekierki pochodzące z kultury minojskiej, skandynawskiej oraz celtyckiej. Współcześnie siekiery o dwóch ostrzach, są używane głównie w Ameryce Północnej. Posiadają je farmerzy i drwale.
Siekiera – nie tylko średniowieczna broń
Siekiery i topory występowały jako broń sieczna od czasów prehistorycznych. Były bronią plebejskiej piechoty, a także rycerstwa. Szczególnie często kojarzone są jako wielkie topory z Wikingami i wojami z klanów szkockich.
Posiadała je na wojennym wyposażeniu piechota Wielkiego Księstwa Moskiewskiego. Mniejszych rozmiarów toporów bojowych, jakim na przykład był czekan, używali konni wojownicy ord Wielkiego Stepu. Siekierki bojowe jako tomahawki, stanowiły broń Indian.
Topory bojowe dały początek różnego typu broni drzewcowej jakimi były na przykład halabardy. W dawnej Polsce w formie ozdobnych czekaników czyli ostrych lasek, używała takich ozdób polska szlachta.
Nowoczesne toporki bojowe zrobione z włókien szklanych o ostrzach ze stali bardzo wysokiej jakości, są w użyciu jednostek specjalnych.
Kim była Józka Siekierzyńska?
Ponieważ w dawnej Polsce siekiery stanowiły środek płatniczy, rycerz z Nagłowa w Bodzechowie kupił za klika siekier piękną córkę młynarza. Nigdy nie nosiła ona jednak jego nazwiska, ale potocznie nazywano ją Józką Siekierzyńską.
Ciekawostki o siekierach + zdjęcia (2): (c) Agnieszka Gałka / SuperPolonia.info
Redakcja SuperPolonia.info dziękuje panu Ireneuszowi Gałeckiemu za zaproszenie do Krynek Brodzkich, na pokaz starych siekier.
Zobacz też:
> Do czego w starożytności używano moczu?
> Ciekawostki o duchach